Een verminderd lichaamsbewustzijn

Er zijn onderzoeken die beweren dat de mate van lichaamsbewustzijn kan veranderen of verslechteren door interne en externe variabelen, zoals stress of pijn.(1) Het lichaamsbewustzijn hangt samen met meerdere aspecten. Uit onderzoek blijkt dat het gevoel van emotioneel welbevinden en socialisatie kunnen verminderen en het gevoel van controle over het lichaam verloren kan gaan, als het lichaamsbewustzijn vermindert.(1) Op lange termijn kan gebrek aan lichaamsbewustzijn zich uiten in blessures, chronische aandoeningen, burn-out, chronische pijn en depressie.(2-5)

Bronvermelding

1.         Pereira APS, Marinho V, Gupta D, Magalhães F, Ayres C, Teixeira S. Music Therapy and Dance as Gait Rehabilitation in Patients With Parkinson Disease: A Review of Evidence. J Geriatr Psychiatry Neurol [Internet]. 2019 Jan 1 [cited 2020 Mar 21];32(1):49–56. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30558462

2.       Dargo L, Robinson KJ, Games KE. Prevention of Knee and Anterior Cruciate Ligament Injuries Through the Use of Neuromuscular and Proprioceptive Training: An Evidence-Based Review. J Athl Train [Internet]. 2017 Dec 1 [cited 2020 Mar 21];52(12):1171–2. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29172648

3.       Levenig CG, Kellmann M, Kleinert J, Belz J, Hesselmann T, Hasenbring MI. Body image is more negative in patients with chronic low back pain than in patients with subacute low back pain and healthy controls. Scand J pain [Internet]. 2019 Jan 28 [cited 2020 Mar 21];19(1):147–56. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30205663

4.       Probst, Jank, Dreyer, Seel, Wagner, Hanshans, et al. Early Changes in Pain Acceptance Predict Pain Outcomes in Interdisciplinary Treatment for Chronic Pain. J Clin Med [Internet]. 2019 Sep 2 [cited 2020 Mar 21];8(9):1373. Available from: https://www.psychfysio.nl/heeft-vroege-acceptatie-van-pijn-invloed-op-uitkomsten-behandeling/

5.       Tarsha MS, Park S, Tortora S. Body-Centered Interventions for Psychopathological Conditions: A Review. Vol. 10, Frontiers in Psychology. Frontiers Media S.A.; 2020.

Wat is lichaamsbewustzijn?

Lichaamsbewustzijn is het vermogen om te begrijpen waar ons lichaam zich in de ruimte bevindt, hoe ons lichaam beweegt, wat verschillende lichaamssignalen betekenen en hoe ons lichaam er voor onszelf uitziet.(1,2) Er is in wetenschappelijke literatuur echter nog geen eenduidige betekenis voor lichaamsbewustzijn. Dit zorgt voor uiteenlopende studies met een lage mate van evidentie. Onderdelen van lichaamsbewustzijn die in de literatuur benoemd worden zijn onder andere: zelfvertrouwen, vertrouwen op het lichaam, lichaamsbeeld, lichaamswaardering, lichaamsattitude, proprioceptie, interoceptie, bewustwording van en gevoeligheid voor lichaamssignalen, emotionele reactie op lichaamssensaties, temperatuurgevoel, aandacht regulatie, lichaamsbeleving, gevoel voor persoonlijke ruimte en lichaamstevredenheid.(3–6) Deze termen kunnen onderverdeeld worden in vier categorieën: 1) een affectief deel, dit omvat de emoties en gevoelens, 2) een perceptueel deel, dit omvat de waarneming en beleving van het eigen lichaam, 3) een cognitief deel, dit omvat de gedachten en overtuigingen en 4) een gedragsmatig deel, dit omvat het gedrag en reacties.(2,7,8)

Bronvermelding

1.         Lewis RN, Scannell ED. Relationship of body image and creative dance movement. Percept Mot Skills [Internet]. 1995 Aug [cited 2020 Mar 21];81(1):155–60. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8532452

2.         Alleva JM. BODY MATTERS Interventions and Change Techniques Designed to Improve Body Image [Internet]. Maastricht: Universitaire Pers Maastricht; 2015 [cited 2020 Mar 21]. 206 p. Available from: https://cris.maastrichtuniversity.nl/ws/files/1429541/guid-73c30008-0245-46fe-821c-f72ce60db8cc-ASSET1.0

3.         Hulst M. Onderzoek lichaamsbewustzijn [Internet]. Christelijke Hogeschool Windesheim. 2017 [cited 2020 May 14]. Available from: https://www.methodevandixhoorn.com/bibliotheek/onderzoek-vanuit-aot/238-onderzoek-lichaamsbewustzijn-m-hulst-2017

4.         Scheffers M, Rekkers M, Bosscher R. Hoe meet ik lichaamsbeleving? [Internet]. 2006 [cited 2020 May 14]. Available from: https://databank.vaktherapie.nl/download/?id=88282

5.         Star  van de MS. LICHAAMSBEWUSTZIJN Bij mannen met een persoonlijkheidsstoornis [Internet]. 2009 [cited 2020 May 14]. Available from: https://hbo-kennisbank.nl/details/sharekit_windesheim:oai:surfsharekit.nl:6be84d05-1780-4ab6-83c7-c8838175fa0e

6.         Wierstra TM. contact met het lichaam [Internet]. 2013 [cited 2020 May 14]. Available from: https://databank.vaktherapie.nl/download/?id=109606

7.         Hindi FS. How Attention to Interoception Can Inform Dance/Movement Therapy. Am J Danc Ther. 2012 Dec;34(2):129–40.

8.           Knaster M. Lichaamsbewustzijn [Internet]. Medicinfo encyclopedie. 2020 [cited 2020 Mar 21]. Available from: https://encyclopedie.medicinfo.nl/lichaamsbewustzijn/33e918f7e4af4e5983e9134635b796a7