Leren voelen, zakken van hoofd naar lichaam, minder denken en ontdekken wat je eigenlijk doet, daar zit zoveel kracht. Tegenwoordig onderschatten we de kracht van voelen, het lichaam, reflecteren en zijn. De druk is hoog, we moeten van alles en het moet ook vooral snel en nu in plaats van dat we luisteren, observeren, afwachten en genieten. Wil jij stoppen met gevangen zijn in je hoofd?
De gedachten gevangenis
Wat ik bedoel met gevangen zijn in je hoofd is een situatie waarin je alleen nog maar denkt, het lichaam kun je niet voelen en je bent uit verbinding met de omgeving. Een zwevend, piekerend en malend hoofd, dat is wat er overblijft. Dit kan komen door te veel emoties, een vervelende situatie of als overlevingsmechanisme.
Laatst ontdekte iemand, laten we haar Klara noemen, tijdens de sessie dat ze gevangen komt te zitten. Er is geen beweging meer, er is alleen maar denken. To do’s worden honderd keer opgesomd, gedachten over dat ze niet goed genoeg is en dat iedereen haar fouten ziet schieten voorbij, daarnaast kan ze zich nergens op focussen en denkt ze aan alles wat misging in het verleden, wat mis zal gaan in de toekomst en hoe anderen over haar denken. Emoties zijn niet duidelijk voelbaar en lichamelijke signalen neemt ze al helemaal niet waar. Er is een deur dicht naar het lichaam en een soort laag tussen haar en haar omgeving. Anderen kunnen haar niet bereiken en zij zet hen op een veilige afstand.
Je kunt je voorstellen dat dit geen fijne situatie is, misschien herken jij het zelf ook. Klara gaf toe dat ze daar eigenlijk best vaak zat. Het gebeurde ongemerkt. Plotseling was die onzekerheid er weer en zocht ze controle in het denken. Dit heeft haar vroeger geholpen, want anderen in het gezin uitten zich juist in ongecontroleerde boosheid. Gelukkig kan Klara zich ook anders voelen, ze kan zich ook blij en neutraal, rustig en kalm voelen. Zij kan zich somber en machteloos, gefrustreerd en enthousiast voelen. Ze leerde in één sessie hoe ze kan schakelen tussen al deze emoties en hoe ze uit haar eigen gedachten gevangenis kan stappen.
“Ik heb geen grote emoties. Soms lijkt het me wel fijn om uitbundiger trots of blijheid te ervaren. Het is best leuk om te ontdekken hoe emoties en gevoel bij mij werken, want het is meestal anders dan bij anderen. Ik snap nu beter wat er gebeurt en ik kan uitleggen hoe ik iets ervaar. “
‘Klara’
De relatie tussen stress en emoties
Emoties en stress hebben invloed op elkaar, net als overtuigingen en gedrag. Maar laten we voor nu in de relatie tussen stress en emoties duiken. Tijdens de cursus van Heartmath leerde ik over het energie- of emotielandschap. Ik maakte er deze video over:
Emoties kun je verdelen in vier kwadranten, waarin het stresssysteem en hormonen een rol spelen. Wanneer het sympatisch zenuwstelsel ‘aan’ staat, dan is er volgens het stresssysteem gevaar en kom je in een staat van paraatheid, actie, vechten of vluchten. Wanneer cortisol vervolgens ook veel aanwezig is, dan ervaar je waarschijnlijk emoties als boosheid, frustratie, angst of paniek. Is echter oxitocine, ‘het knuffelhormoon’, meer aanwezig samen met een actief sympatisch zenuwstelsel, dan ervaar je juist emoties als opgewektheid, vrolijkheid, enthousiasme of passie.
Het parasympatisch zenuwstelsel remt op het sympatisch zenuwstelsel als er veiligheid, vertrouwen en verbinding is. Dit is het herstelsysteem. Remt het parasympatisch zenuwstelsel én is cortisol hoog dan is de kans groot dat jij emoties ervaart die voelen als somberheid, machteloosheid, wanhoop, leegte of afgevlakt. Dit is een staat van bevriezen. Het systeem wordt mogelijk te veel overvraagd of is te langdurig overvraagd, waardoor jouw lichaam en stresssysteem laat weten dat het even echt genoeg is. Tijd om te rusten. Dit kan heel onprettig voelen. Er kunnen negatieve gedachten opkomen en je lichaam kan meer pijn doen of zwaar aanvoelen. Het doet alles om jou stil te houden, zodat het kan herstellen.
Wil je echter overbelasting voor zijn, dan is het handig om langduriger in de herstel en opladende energiecentrum te zitten. Hier zijn namelijk oxitocine en serotonine aanwezig en is het parasympatisch zenuwstelsel ook actief. Er is rust, kalmte, vertrouwen, dankbaarheid en trots. Het is een gevoel van veiligheid en vriendelijkheid. Dit merk je ook aan je gedachten, de focus op taken en weinig klachten.
Tijdens de sessie ging ik hier samen op in met Klara door middel van gekleurde papiertjes. Wat gebeurt er in iedere toestand. Hoe kun je hem herkennen en waarom gebeurt er wat er gebeurt. Vervolgens is het thuis oefenen, herkennen en leren luisteren naar het lichaam.
Het is fascinerend om de puzzelstukjes te zien vallen en een nieuwe manier van emotieregulatie en controle vinden te zien ontstaan. Het gaat om bewustzijn, openstaan, nieuwsgierig zijn en groeien naar de persoon die jij al lang bent. Ik geniet van zulke sessies! De kern wordt herkent en doorbroken en plezier, verbinding en geluk groeien. Het mag speels.
Liefs,
Renée